Otóż jest on naszą osobistą reakcja na bodziec pochodzący ze środowiska zewnętrznego. Bodziec ten wymaga od nas podjęcia jakiś działań czyli reakcji. Odbieranie bodźca jest bardzo subiektywną sprawą mimo, że pochodzi on z zewnątrz, każdy z nas będzie inaczej reagował na taki sam bodziec, ponieważ reakcja na niego zależy od nas. Idąc tym tropem, że reakcja stresowa zależy od nas możemy śmiało powiedzieć, że możemy ją w pełni kontrolować.
Istnieje wiele psychologicznych koncepcji radzenia sobie ze stresem, warto omówić dwie teorie - fizjologiczną teorię stresu H. Seylego oraz transakcyjną teorię stresu R. Lazarusa.
Fizjologiczną teorię stresu H. Seylego
Istotą tej teorii jest pojęcie Ogólnego Zespołu Adaptacyjnego. Jest to zespól niespecyficznych zmian fizjologicznych, które są odpowiedzią na stres. Odpowiedź ta rozwija się poprzez trzy stadia:
1. Reakcja alarmowa na która składa się z:
a. fazy szoku,
b. fazy przeciwdziałania szokowi.
2. Stadium odporności.
3. Stadium wyczerpania.
Rekcja alarmowa powstaje pod wpływem szkodliwego bodźca. Doprowadza do dwustopniowej mobilizacji sił obronnych organizmu - najpierw występuje faza szoku, która obejmuje bezpośrednią reakcję organizmu na szkodliwe czynniki i silnie pobudza organizm do obrony. Następnie zaczyna działać faza przeciwdziałania szokowi, obejmuje ona reakcje obronne i towarzyszące zmiany w funkcjach fizjologicznych organizmu. Stadium odporności – organizm mobilizuje swoje zasoby energetyczne oraz mechanizmy obronne. Organizm adaptuje się do działania szkodliwego bodźca. Faza trzecia, czyli stadium wyczerpania charakteryzuje się obniżeniem możliwości energetycznych i obronnych organizmu.
Transakcyjna teoria stresu R. Lazarusa
R. Lazarus definiuje stres „jako określoną reakcję miedzy osobą a otoczeniem, która oceniana jest poprzez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi”. Jest to najczęściej cytowana definicja stresu. Autor wyróżnia dwie funkcje radzenia sobie ze stresem:
· Instrumentalną – kształtowanie relacji stanowiącą sytuacje stresową,
· Radzenie sobie z własnymi emocjami.
Proponuje także cztery strategie zaradcze:
· Szukanie informacji,
· Bezpośrednie działania,
· Powstrzymanie się od działania,
· Procesy intrapsychiczne.
Powyższe teorie omówiłam pokrótce chcąc przybliżyć pojęcie stresu. Oczywiście istnieje wiele innych teorii dotyczących stresu.
Sposoby radzenia sobie ze stresem
1. Samopoznanie – poznanie tego, co nas stresuje. Uświadomienie sobie naszej słabości pozwoli nam efektywnie z nią walczyć, co za tym idzie redukować poczucie stresu.
2. Wyobraźnia – może brzmi to abstrakcyjnie, ale dzięki sile naszej wyobraźni możemy zredukować stres. Wiele technik bazuje na wyobraźni czy na pracy z podświadomością – są to bardzo skuteczne techniki. Zaliczamy do nich NLP czy metoda Silvy.
3. Sport – regularne uprawianie sportu powoduje spadek napięcia mięśniowego, wydzielanie endorfin, czyli hormonu szczęścia oraz zwiększa odporność na stres. Nie chodzi tu o sporty wyczynowe czy katowanie się siłowni, ale o zwykły wysiłek fizyczny może to być spacer, taniec itp.
4. Śmiech – jest to najprostszy sposób na poradzenie sobie ze stresem. Śmiech wywołuje u człowieka reakcje fizjologiczne ograniczające stres.
5. Zaakceptuj stres – po prostu trzeba się pogodzić z sytuacjami stresowymi.
Stres jest czym nieodłącznym w naszym życiu, jednak jest także niebezpieczny w nadmiarze, ponieważ powoduje wytwarzanie kortyzolu, który w dużych ilościach jest trucizną. Postarajmy się choć o niewielki procent ograniczyć stres, pogodzić się z niepowodzeniami. Dzięki temu będziemy zdrowsi.
Komentarz Disqus
Komentarz Facebook